Szorstkie Litery Montessori
Ta prezentacja jest przedstawiana dziecku ,które wykonało wiele gier dźwiękowych i które wie ,że wyrazy składają się z pojedynczych dźwięków.
Używamy prostych liter pisanych . Ucząc się zapisu liter pisanych i pisząc je na początku osobno ,później ,kiedy są gotowe do łączenia liter , mogą to robić bez trudności. Jednocześnie ,ponieważ są to proste litery pisane ,dzieci nie będą miały trudności z rozpoznawaniem liter drukowanych kiedy napotkają je w książce.
Czasami zdarza się ,ze dziecko nauczyło się nazw liter przed ich dźwiękami ,wówczas trzeba wyjaśnić dziecku ,że każda litera ma nazwę i dźwięk. W żadnym momencie lekcji nie używa się obu form.
Nie koncentruj się na pisowni na tym etapie.
Celem korzystania ,z szorstkich liter jest nauczenie się przez dziecko dźwięków i kształtów liter alfabetu. Nabycie „pamięci mięśniowej” kształtu liter jako wprowadzenie do pisania oraz odkrywanie dźwięków języka. Polisensoryczna metoda uczenia liter wspomaga rozwój psychoruchowy dziecka :
- usprawnia funkcje wzrokowo-przestrzenne (proces analizy i syntezy wzrokowej i percepcji przestrzennej) w celu prawidłowego spostrzegania znaków graficznych takich jak litery
- funkcje ruchowe, głównie motorykę rąk – sprawność manualną, koordynację wzrokowo-ruchową, która decyduje o umiejętnościach grafomotorycznych
- integrację percepcyjno-motoryczną czyli umiejętność łączenia informacji wzrokowych (liter), dotykowych, kinestetycznych oraz słuchowych z ruchem.
Szorstkie litery umożliwiają wielozmysłowe uczenie się głosek i liter . Dziecko nie tylko widzi określoną literę, gdy ogląda ją z różnych stron, lecz także: słyszy wypowiadaną głoskę, którą ona reprezentuje. Jeśli powtarza tę głoskę, to zapamiętuje ją nie tylko słuchem lecz także ruchem i dotykiem. Jednocześnie może też daną literę poczuć dotykiem i ruchem (czyli kinestetycznie), gdy weźmie do ręki kartę z daną szorstką literą, „pisze ją” przesuwając palcami po szorstkim kształcie litery. Dzięki temu litera – znak abstrakcyjny głoski, staje się dla dziecka czymś konkretnym i łatwiej jest ją zapamiętać. Łączy literę z głoską, którą reprezentuje – gdy jednocześnie wymawia głoskę i „pisze” literę palcami.
W podejściu Montessori głoski są uczone przed wprowadzeniem nazw liter. Najlepiej uczyć dziecko jednej rzeczy na raz. Zapamiętywanie jednocześnie nazw i dźwięków jest zbyt dużym wyzwaniem dla dziecka. Jeśli dziecko od początku uczone jest dźwięku i nazwy , to może się mylić próbując przegłoskować wyrazy,gdyż będzie mu trudno pamiętać jakie dźwięki litery reprezentują. Aby uniknąć dodawania trudności dziecku ,najpierw uczymy dźwięku każdej litery, a następnie nazw liter.
Aby dobrze rozwinąć wzorzec pisania ręcznego ,ważne jest aby prawidłowo obrysowywało kształt litery. Dlatego też używana jest podstawowa forma liter pisanych.
Wiek w jakim można pokazać już prezentacje to 2, 5 roku, ważne aby to ćwiczenie pokazać dziecku wcześnie, bo później stanie się raczej udręką dla niego a nie źródłem przyjemności.
Materiał:
Szorstkie litery to pomoc składająca się z otwartego pudełka i umieszczonego w nim jednego zestawu szorstkich liter. Natomiast zestaw szorstkich liter to 31 płytek o wymiarach od 12 cm x 16 cm do 16 cm x 24 cm a na nich nadrukowane są piaskowe, małe litery pisane. Samogłoski na czerwonych a spółgłoski na niebieskich płytkach. Całość umieszczona jest w drewnianym pudełku o wymiarach 22 x 15 x 11 cm.
Tu moja propozycja szorstkich liter
Przygotowanie stolika
- Umieść stół dla dziecka w spokojniejszej części pokoju.
- Umieść podkładkę na stole i ustaw ją równo z dolną krawędzią stołu.
- Połóż pudełko szorstkich liter powyżej podkładki, w górnym lewy rogu stołu.
- Umieść szorstkie litery po prawej stronie pudełka z szorstkimi literami.
- Umieść małe lusterko z prawej strony szorstkich liter (prawy górny róg stołu).
- Krzesło dla dziecka
- Krzesło dla dorosłego
Prezentacja
Poproś dziecko, aby umyło ręce (będą wrażliwsze na dotyk) lub zmoczy place wskazujący i środkowy.
- Usiądźcie do stołu. Wybierz trzy szorstkie litery kontrastujące ze sobą.
- Połóż je wierzchnią strona do blatu , po prawej stronie stołu.
- Na początek możesz wprowadzić pierwszą literę imienia dziecka, następnie np. „a” i inną różniącą się kształtem i dźwiękiem. Należy uważać, aby nie wprowadzać liter, które są podobne kształtem ,w tym samym czasie. Upewnij się, że dziecko siedzi prosto ,kolana razem , nogi tuż pod nim. Ta postawa jest ważna w przygotowaniu dziecka do rzeczywistego pisania przy stole.
- Weź pierwszą literę np „m” – ale zachowaj ją zakrytą.
- Powiedz trzy słowa zaczynające się na dźwięk „m” .
- Zapytaj dziecko czy słyszysz dźwięku ” m „w tych słowach.
- Zapytaj czy może ono samo podać słowa w których słyszy „m”.
- Gdy dziecko postara się podać kilka słów, można go zapytać : „Czy chcesz zobaczyć teraz „m”?” Odwróć m i umieścić je przed sobą pod niewielkim kątem tak aby dziecko widziało co będziesz robić.
- Prześledź m dwoma palcami (wskazującym i środkowym prawej ręki ), poruszając się powoli – po półmetku śledzenia litery powiedz dźwięk „m”. Powtórz raz jeszcze, mówiąc: „m” pod koniec drogi śledzenie litery.
- Przekazać literę dziecku i poprosić je : „Czy możesz prześledzić i powiedzieć „m” ? Dziecko powinno śledząc, dwa razy powiedzieć dźwięk „m” tak jak Ty wcześniej.
- Umieść literę „szorstką stroną” do blatu stołu.
- Powtórz ten proces z pozostałymi dwiema literami.
- Kiedy wszystkie trzy litery zostaną prześledzone przez dziecko można przeprowadzić lekcje trójstopniową. Lekcja trójstopniowa powinna dać dziecku możliwość użyciu trzech liter naraz. Tu info na temat lekcji trójstopniowej.
- Jeśli chcesz sprawdzić czy dziecko zrozumiało połączenie między kształtem a dźwiękiem litery, kładziemy wszystkie 3 szorstkie litery i prosimy dziecko : „Pokaż mi „m”. Dziecko je obrysowuje i mówi „m” . Gdzie jest „a”? , obrysowuje i mówi „a’ itd. Po każdym pytaniu mieszamy litery.
Jeśli dziecko ma problem ,wracamy z powrotem do pokazania jak obrysować daną literę i wymawiamy ją dokładnie. Gdy dziecko radzi sobie dobrze z przedstawianymi literami ,możemy przejść do fazy trzeciej lekcji i wskazując na dana szorstką literę i zapytać: Co to jest ?
Rozwinięcie prezentacji
1#
Weź 3-6 szorstkich liter ,ułóż litery w kupce literą do blatu stołu. Dziecko odwraca jedna tabliczkę , a Ty prosisz je , aby wypowiedziało dźwięk jednocześnie obrysowując literę dwoma palcami (środkowym i wskazującym). Poproś dziecko ,aby wypowiedziało słowo zawierające te literę.Omówcie wszystkie litery.
2#
Weź kilka szorstkich liter, podnieś dwie przed dzieckiem i zapytaj czy słyszy któryś z tych dźwięków w wymawianym przez Ciebie słowie. Gdy podasz słowo zawierające jedną z liter ,dziecko powinno wybrać literę , którą zawiera wypowiedziane przez Ciebie słowo. Powtarzaj to samo z pozostałymi literami.
3#
Dziecko po każdym prześledzeniu litery ,może wypowiedzieć dźwięk używając lusterka , w które patrzy gdy go wypowiada.
4#
Przynieś tacę z piaskiem i umieść ją po prawej stronie dziecka.Wybierz lub niech dziecko wybierze kilka liter, którą już zna ,połóż po lewej stronie dziecka. Niech prześledzi literę w sposób w jaki pokazałaś wcześniej ,a następnie to samo niech zrobi na tacy z piaskiem. Delikatnie wstrząśnij piasek, aby usunąć literę. Zaproś dziecko do dalszych ćwiczeń. Zamiast piasku może być mąka ,kolorowy piasek, kasza manna itp.
5#
Weź kilka liter ,które zna dziecko lub niech samo wybierze. Zasłoń dziecku oczy opaską. Podaj jedną kartę i powiedz co to za litera ,następnie dziecko śledzi jej kształt.
Taka mała uwaga : moje szorstkie litery nie mają wolnego miejsca z lewej strony tak jak to jest w oryginale. To przesunięcie liter na prawo i zrobienie wolnego miejsca służy temu, aby dziecko mogło przytrzymać sobie kartę, by ta się nie ślizgała podczas pracy. Ja robiłam duży rozmiar, większy niż oryginał , stąd już nie ma przesunięcia.
Szorstkie Litery Montessori
Zapraszam również do zapoznania się z moja stroną i zakupu moich mat i kart w tym miejscu