Maria Montessori

  • Maria Montessori urodziła się 31 sierpnia w 1870 roku w Chiaravalle, we Włoszech, w wykształconej, średniozamożnej rodzinie. Była jedynaczką. Rodzina Marii była zaangażowana w sprawy społeczne i służyła pomocą tym, którzy znajdowali się w potrzebie.

    Naukę rozpoczęła w rzymskiej szkole publicznej w wieku sześciu lat. Ze szkoły Maria Montessori zapamiętała przede wszystkim tłumienie aktywności uczniów i trzymanie ich w ciągłym bezruchu. Po latach skrytykowała tak pojmowaną szkołę, której symbolem była dla niej „szkolna ławka”.

    Maria Montessori szybko zorientowała się, że jej powołaniem jest medycyna. Kobiety nie miały wówczas prawa do studiowania tego kierunku. Jako pierwsza kobieta we Włoszech zaczęła 1892 roku studia medyczne ,a w 1896 ukończyła je z wyróżnieniem.

    W roku 1897 M. Montessori uzyskała doktorat z psychiatrii i podjęła pracę w szpitalu San Giovanni. Montessori aby pomóc tym dzieciom niepełnosprawnym zaczęła studiować prace dwóch Francuzów: Jeana Itarda i Eduardo Seguina. Itard był znany ze swoich badań nad dziećmi głuchymi w XVIII wieku, natomiast Seguin – najpierw nauczyciel, a później lekarz – poświęcił swoje życie pracy z dziećmi upośledzonymi umysłowo.

    Obydwaj opracowali specjalne materiały praktyczne służące pobudzaniu dzieci do działania. M. Montessori doszła do wniosku, że problem rozwoju i kształcenia dzieci upośledzonych jest raczej natury pedagogicznej niż medycznej – dzieci te wymagają jedynie odpowiednich warunków wychowawczych, czyli specjalnej metody pracy nad ich rozwojem.

    Wiosną 1890 roku, Narodowa Liga Wychowania Dzieci Upośledzonych Umysłowo, której aktywnym członkiem była M. Montessori, otworzyła w Rzymie Instytut Medyczno-Pedagogiczny Kształcenia Nauczycieli dla Opieki i Wychowania Dzieci Umysłowo Upośledzonych, połączony ze szkołą ćwiczeń. Maria Montessori, jako szef instytutu, mogła wówczas zastosować w praktyce metody Itarda i Seguina.

    Wspaniałe wyniki zachęciły ją do kontynuowania pracy nie tylko z dziećmi upośledzonymi, ale i zdrowymi. W 1907 roku, po ukończeniu studiów antropologicznych, Maria Montessori została dyrektorem przedszkola w rzymskiej dzielnicy San Lorenzo, co umożliwiło jej pracę ze zdrowymi dziećmi.

    Przedszkole nazwano  Casa dei Bambini (DOM DZIECIĘCY) ,uczęszczało do niego ok 50  dzieci w wieku od 3 do 6 lat. Maria Montessori zorganizowała otoczenie tak, aby dzieci mogły same wybierać zajęcia, one same decydowały o czasie zajęć, ale nie wolno im było przeszkadzać sobie nawzajem. Dzieci w Casa dei Bambini z początkowo rozkojarzonych stawały się powoli zdolne do coraz dłuższej ,wytężonej pracy .

    Casa dei Bambini odniosło sukces i wkrótce zaczęły powstawać kolejne we Włoszech jak i zagranicą. Maria Montessori kształciła nauczycieli w wielu krajach, a liczba szkół Montessori wzrastała z dnia na dzień (m.in. we Włoszech, Holandii, Belgii, Anglii, Hiszpanii, Indiach).

    1929 Założone zostaje Międzynarodowe Stowarzyszenie Montessori [Associatio Montessori Internationale, w skrócie AMI]. Od tej pory pełni ono funkcję centralnej organizacji koordynującej działalność placówek  i inicjatyw montessoriańskich na świecie, a także kształci nauczycieli zgodnie z założeniami Metody.

    W 1934 roku odbył się ostatni międzynarodowy kongres Montessori, w którym uczestniczył między innymi szwajcarski psycholog, Jean Piaget. Po powrocie z kongresu stanął na czele szwajcarskiego związku Montessori. Jego myśl była bliska pedagogice Montessori. Tak jak ona podkreślał ogromne znaczenie otoczenia, zwracał uwagę na różne etapy rozwoju dziecka i na wrażliwe fazy, w trakcie których dziecko jest szczególnie podatne na zdobywanie konkretnej wiedzy.

    1951 Na Międzynarodowym Kongresie Associatio Montessori Internationale pośród 150 delegatów z siedemnastu krajów, wygłosiła jeden z ostatnich wykładów, podczas którego padło słynne do dziś przesłanie dziecka dla nauczycieli: „Pozwól mi zrobić to samodzielnie”.

    Nawiązała kontakty ze znanymi ludźmi, m.in. Mahatmą Gandhim, Zygmuntem Freudem. Ostatnie lata życia spędziła ze swoją rodziną w Holandii.

    Maria Montessori zmarła w 1952 roku, przeżywszy 82 lata. Maria Montessori była wielokrotnie nominowana do Nagrody Nobla.

    • Informacje pochodzą m.in. ze stron Stowarzyszenia Oświatowego Montessori: www.montessori.pl. Tam też można znaleźć jeszcze więcej informacji o życiu Marii Montessori.
    • Pedagogika Montessori w przedszkolu i szkole, Oficyna wydawnicza Impuls, Kraków 2009,
    • Zrozumieć Montessori czyli Maria Montessori o wychowaniu dziecka, Małgorzata Miksza, Oficyna wydawnicza Implus, Kraków 2014

    Warto również zajrzeć na stronę Polskiego Instytutu Montessori gdzie znajdziemy m.in. jej życiorys.